VÀI SUY NGHĨ VỀ SÁCH PHẬT GIÁO NAM BỘ CỦA TRẦN HỒNG LIÊN

(viết vào năm 1996)                                          

Trần Hồng Liên đã gom Bửu Sơn Kỳ Hương, Tứ Ân Hiếu Nghĩa, Hòa Hảo vào chung một cụm từ Phật giáo. Khi làm công việc này chị đã không nhìn hết đặc tính yêu nước, đòi độc lập, không lệ thuộc của người dân Nam Bộ.

Bửu Sơn Kỳ Hương, Tứ Ân Hiếu Nghĩa, Hòa Hảo là những tôn giáo thuần thành ở miền Nam VN. Lý do thành hình của các tôn giáo này là phản ứng lại các tôn giáo ngoại nhập khác (Thiên Chúa giáo, Nho giáo, kể cả Phật giáo…) một mặt nói lên tiết tháo của người miền Nam với đặc tính tổng hợp, dung hòa để phát triển thành cái mới cho chính mình. Cái mới của Bửu Sơn Kỳ Hương, Tứ Ân Hiếu Nghĩa, Hòa Hảo có thể bắt nguồn từ tam giáo Nho-Lão-Thích nhưng không phải là Nho-Lão-Thích lại càng không phải là Phật giáo thuần túy.

Giáo lý của Bửu Sơn kỳ hương, Tứ Ân Hiếu Nghĩa, Hòa Hảo căn bản không giống như phái thiền tông, Mật tông, hay Tịnh độ tông,…vì những môn phái này chỉ có những phép tu luyện để trở nên đấng giác ngộ theo Phật, Pháp, Tăng, chớ không có viết về ân tổ quốc, ân đồng bào, ân cha mẹ,…

Cũng không thể nói đây là Nho giáo vì đặt tổ quốc (vua) lên trên. Khái niệm tổ quốc trong Bửu Sơn Kỳ Hương, Tứ Ân Hiếu Nghĩa, Hòa Hảo, là đất nước chứ không phải là Thiên tử của Nho giáo.

Phải nói rằng giáo lý của Bửu Sơn Kỳ Hương, Tứ Ân Hiếu Nghĩa, Hòa Hảo là kết tinh của tinh hoa Nho, Lão, Thích tại Việt Nam.

Việc thờ cúng của Bửu Sơn Kỳ Hương, Tứ Ân Hiếu Nghĩa, Hòa Hảo cũng hoàn toàn không giống như Phật giáo. Vì theo sự nghiên cứu của chị, chính chị cũng xác nhận điều này.

Đạo phục của Bửu Sơn Kỳ Hương, Tứ Ân Hiếu Nghĩa, Hòa Hảo khác với đạo phục của tăng ni Phật giáo.

Cách tổ chức của các tôn giáo này là ông Trò, ông Gánh,…chứ không phải là tăng ni, đại đức, hòa thượng,…

…

Như thế, có thể nói rằng Bửu Sơn Kỳ Hương, Tứ Ân Hiếu Nghĩa, Hòa Hảo không phải là Phật Giáo mà là những tôn giáo thuần thành tại miền Nam Việt Nam, đầy tính chất Việt nam, tính tổng hợp, dung hòa để trở thành một cái gì mới thích nghi với đặc tính của dân tộc mình.

*** mối quan hệ giữa đức Phật Thầy ở chùa Long Thạnh (Hốc Môn) là mối quan hệ giữa những người yêu nước yêu đạo, chứ không phải là đi học đạo, cầu đạo như chị đã viết.

Chùa Long Thạnh là một trung tâm khởi nghĩa, Bửu Sơn Kỳ Hương là một tôn giáo yêu nước thì có sự quan hệ qua lại với nhau chứ không phải đức Phật Thầy đã thọ giáo tại đó, cũng như giả thiết là Phật Thầy thọ giáo với Hòa Thượng Hải Tịnh cũng không đúng theo suy luận vì lúc này Đoàn Minh Huyên đã xưng là Phật Thầy rồi thì còn thọ giáo ai nữa.

 *    *

    *

Khi để cập đến Tôn Giáo ở Miền Nam VN, mình nói giống như “lên đồng”. Chẳng biết sao nữa.

Tại sao những người VN theo tôn giáo của người Việt khổ như thế. Tại sao dưới bất cứ triều đại nào, vì yêu nước vì không muốn bỏ truyền thống dân tộc lập nên một triết thuyết, một niềm tin cho dân tộc thì bị đàn áp.

Triều đình Nguyễn đã bắt Đức Đoàn Minh Huyên tu ở trong ngôi chùa Tây An thờ Phật, phải có pháp danh và vì không thể tự xưng là Đạo sĩ (Lão giáo), phải được xưng tụng là Phật Thầy. Vừa Phật vừa Thầy !!!! Phật để chỉ sự giác ngộ, từ ái. Thầy để chỉ một người day dỗ chúng sinh, một cấp bậc cao trong xã hội, người hướng dẫn người khác vào đường ngay, nẻo chánh.

Chỉ có miền Nam VN mới có khái niệm PHẬT THẦY.

Triều đình hay những người cầm quyền, lúc nào cũng nói yêu nước nhưng lại hành động như những người vọng ngoại, cứ mang bất cứ nền văn hóa ngoại lai nào vào VN cũng được. Họ chấp nhận Phật giáo, Thiên Chúa giáo, Ấn độ giáo, Hồi giáo, thậm chí Do thái giáo, Bahai`i…vì đây là những tôn giáo của nước ngoài có hệ thống … quốc tế. Không cần biết sự truyền bá các tôn giáo này vào VN dưới mục đích gì, và họ cho đó là CHÍNH GIÁO, còn các tôn giáo ở VN là tà giáo là mê tín, kể cả đạo thờ Đồng…Rất ngạc nhiên là những nhà nghiên cứu nước ngoài lại hiểu biết rõ các tôn giáo ở VN hơn các nhà nghiên cứu tôn giáo VN.

Triều đình Huế khi nắm chánh quyền, tôn trọng Nho Giáo, Phật giáo,…bài bác Thiên Chúa giáo và cũng giam giữ, nghi ngờ những người kêu gọi: Để tóc, mặc quần áo bà ba may theo kiểu VN, dùng thuốc Nam,… là mê tín. Tại sao nông dân VN khổ thế.

Họ không thích tụng kinh tu rị, tu rị, họ không thích cạo đầu vì đối với họ : Cái răng sợi tóc là gốc con người,…đánh cho để dài tóc, đánh cho để răng đen,…lời hịch của Quang Trung Hoàng Đế khí phách hiên ngang thế,…người Bữu sơn Kỳ Hương theo đuổi chánh pháp VN như thế thì lại cho là … mê tín, bị bắt buộc phải tu trong Chùa, phải thờ Phật, phải tụng kinh Phật, những bài kinh người nông dân không hiểu gì, phải cạo trọc đầu…Buồn cười. các chánh quyền VN yêu nước hay vong ngoại.

Lịch sử đã viết như thế. Công đức di dân lập trại ruộng, day dỗ nhóm người đủ mọi thành phần tha hương, chỉ muốn tím chỗ an cư, lạc nghiệp sống yên ổn mà cũng không được, cũng bị truy cứu tra xét và cuối cùng chụp cho cái mũ …mê tín, phản động.

Mê tín cái gì? Giữa rừng sâu nước độc, con người yếu đuối trước thiên nhiên, việc được dạy cho tứ ân hiếu nghĩa, tin Trời, kính người,…lại là mê tín ư!!! Phản động vì tin vào tâm linh, không tin vào vật chất làm nên tất cả, tin vào sự rủ bỏ tiền tài danh vọng sẽ giúp mọi người giải thoát  …là phản động ư!!!!

Một triều đình Huế đã đối xử với Đức Đoàn Minh Huyên như thế, tuy nhiên nhân dân ca ngợi Ngài, lịch sử viết về Ngài tán tụng còn cái triều đình Huế kia…lưu xú trong lịch sử. Ai đúng, ai sai đã có lịch sử ghi chép rồi